Bouwen voor elke doelgroep
In 2023 werd de Woondeal Limburg getekend, omdat de landelijke behoefte aan extra woningen ook in Weert voelbaar is. Hierdoor kwam er weer meer ruimte om extra woningen boven op de behoefte te realiseren. Deze ambitie is vertaald in de door de raad op 12 juni 2024 vastgestelde Omgevingsvisie Weert. Op basis van de Omgevingsvisie heeft de raad op 4 november 2024 de Ruimtelijke ontwikkelstrategie Weert vastgesteld. Daarnaast heeft de raad 3 miljoen euro beschikbaar gesteld tijdens haar raadsvergadering van 13 juli 2024 voor het plan van aanpak versnelling woningbouw. Het college heeft de Versnellingsagenda op 17 december 2024 vastgesteld. Door het vaststellen van voorgenoemde documenten zijn de kaders voor de woningbouwversnelling helder.
Echter deze kaders leiden niet op korte termijn tot nieuwe woningen en er zijn vele factoren die het tempo van planvorming tot realisatie beïnvloeden. Factoren waar wij als gemeente vaak slechts beperkte invloed op hebben. Zo ligt de landelijke snelheid van een woningbouwontwikkeling van plan tot realisatie op gemiddeld 7 jaar! Factoren waar wij bij diverse projecten mee te maken hebben zijn doorlooptijd behandeling Raad van State (bij fase 0 Keent-Moesel ca. 28 maanden), planning nutsbedrijven (aansluittijd Enexis 90 weken na verlenen omgevingsvergunning), maar ook de invoering van de Omgevingswet waardoor de systematiek van bestemmingsplannen is omgezet naar een systematiek van omgevingsplannen. De programmatuur om deze plannen te schrijven laat nog steeds sterk te wensen over.
Tot slot merkten we in 2024 het na-ijl effect van de verplichting, die ons in 2012 door provincie én de verslaggevingsvoorschriften in het BBV werden opgelegd, om rigoureus in plancapaciteit te schrappen.
Door bestemmingsplanwijzigingen in de periode 2014-2020 is de planvoorraad van 3.600 woningen met 1.800 woningen verkleind. De effecten van het na-ijleffect, factoren die de procestijd van projecten beïnvloeden én investeerders die wel een vergunning hebben ontvangen, maar de bouwstart uitstellen, resulteren in aanmerkelijk lagere woningbouwrealisaties in 2024 dan voorgaande jaren. Daarmee worden dit jaar de ambities om 250 woningen toe te voegen niet gehaald. De aantallen voor 2024 zijn als volgt:
- 99 bruto toevoegingen
- 19 sloop / administratieve correcties (11 gesloopt en 8 onttrokken / administratieve correctie)
- 80 netto toevoegingen te onderscheiden in de volgende (niet uitputtende) categorieën:
- 41 woningen particulier opdrachtgeverschap (bouwkavels)
- 21 woningen als gevolg van transformatie
- 16 tijdelijke woningen (o.a. woonunits op bouwplaats of huisvesting internationale werknemers op agrarisch bedrijf)
- 7 mantelzorgwoningen
- 1 sociale huurwoning
- 1 huisvesting stagiair bij paardenhouderij
- 35 nultreden woningen (levensloopbestendige woningen)
Daarmee is de woningvoorraad netto toegenomen met 80 woningen van 23.832 (31-12-2023) naar 23.912 (31-12-2024). Deze cijfers liggen in lijn met de Midden-Limburgse gemeenten die in het verleden plancapaciteit hebben moeten schrappen. 38 woningen zijn gerealiseerd in de dorpen, 4 in het project Boswaard en 17 binnen het project Laarveld.
Eind 2024 hadden 140 woningen de status in aanbouw en 185 woningen waren in voorbereiding (bouwvergunning verleend). De harde planvoorraad bedroeg eind 2024 bruto 916 woningen (t.o.v. 830 in 2023), de zachte plancapaciteit bedroeg 5.695 woningen (t.o.v. 1.889 in 2023). De toevoeging in het afgelopen jaar heeft met name betrekking op de toevoeging van de verkende woningbouwlocaties in de Ruimtelijke Ontwikkelstrategie.
In het kader van de Woondeal hebben we 2 woningen minder opgeleverd dan voor de eerste termijn was voorzien. Voor de periode 2022 tot en met 2024 hebben we bruto 673 woningen toegevoegd terwijl we volgens de Woondeal afspraken 675 woningen zouden toevoegen. De gerealiseerde aantallen over de gehele periode zien er als volgt uit:
Woondeal (bruto) | Termijn I 2022-2024 | Termijn II 2025-2030 |
|---|---|---|
Opgave per 1-1-2022 | 675 | 1.350 |
Minus bruto toevoeging 2022 | -309 | |
Minus bruto toevoeging 2023 | -265 | |
Minus bruto toevoeging 2024 | -99 | |
Opgave per 31-12-2024 | 2 |
De krapte op de (koop)woningmarkt is in 2024 toegenomen. Dit blijkt uit de krapte indicatoren van NVM. Voor een evenwichtige koopmarkt met voldoende keuze moet de krapte-indicator tussen de 5 en 10 liggen. Voor 2024 ligt de krapte-indicator voor alle woningentypes onder de 5. Dit betekent dat de druk op de woningmarkt erg groot is. Met uitzondering van de 2-onder-1-kap woningen is in alle segmenten de druk in 2024 toegenomen t.o.v. 2023. Als gemeente kunnen we deze cijfers positief beïnvloeden door het faciliteren van extra nieuwbouwwoningen.
2023 | 2024 | |
Tussenwoning | 1,5 | 1,3 |
Hoekwoning | 2,4 | 1,4 |
2-onder-1-kap | 1 | 1,6 |
Vrijstaand | 4,4 | 3,9 |
Appartement | 3 | 1,6 |
De gemiddelde actieve zoekduur in de sociale huur bedraagt 36 maanden. De opvangvoorziening voor ontheemden Oekraïners heeft met 410 bewoners de maximale capaciteit bereikt en is daarmee stabiel t.o.v. 2023. De taakstelling huisvesting vergunninghouders bedroeg voor 2024 117 vergunninghouders (taakstelling 2024 van 103 + 14 achterstand van 2023). In 2024 zijn 89 vergunninghouders gehuisvest. Daarmee bedraagt de achterstand aan het einde van 2024 28 vergunninghouders.
Het aantal inwoners groeide van 51.079 op 31 december 2023 naar 51.378 op 31 december 2024. Dit is een toename van 299 inwoners. Er werden 422 kinderen geboren tegenover 614 inwoners die overleden. Daarmee is de autonome inwonersgroei negatief. De groei van het aantal inwoners komt daarmee volledig voor rekening van inwoners van buiten Weert die zich in Weert vestigen.
In 2024 zijn 45 startersleningen toegekend.
Veiligheid en leefbaarheid
De resultaten van 2024 laten zien dat de investering in participatiebeleid vruchten afwerpt. Door een combinatie van betrokkenheid van inwoners, interne versterking en innovatieve projecten is een solide basis gelegd voor verdere verbetering. In 2024 hebben diverse gesprekken plaatsgevonden met wijk- en dorpsraden. Op basis hiervan volgt in 2025 een raadsvoorstel wijkgericht werken.
Erfgoed en behouden en versterken
Ons erfgoed maakt deel uit van de Weerter identiteit. Het draagt bij aan een aantrekkelijk woon- en vestigingsklimaat en is een beeldbepalende factor in de leefomgeving, zowel materieel als immaterieel.
Inwoners en bezoekers van Weert van alle leeftijden werden in de gelegenheid gesteld om ons erfgoed op verschillende manieren te beleven en kennis daarover te verkrijgen, o.a. door de nationale archeologie en open monumenten dagen. In 2025 hebben wij het voornemen tot realisatie van een archeospeerpunt aan de Tungelroyse Beek en de voorbereidingen voor het opwaarderen van het urnenveld.
Bij het openluchttheater De Lichtenberg is eigenaar Horne Kwartier gestart met de casco restauratie ten behoeve van het stabiliseren van het verval van het openluchttheater.
Aantrekkelijk voorzieningenniveau behouden
Weert heeft een goed voorzieningenniveau. Dit voorzieningenniveau, waarvan verenigingen, instellingen en inwoners gebruik maken, wordt ingezet om beleidsdoelstellingen te faciliteren en passende huisvesting aan te bieden voor verenigingen, instellingen en inwoners. Het wordt voor verenigingen moeilijker om vrijwilligers aan te trekken om het bestuur van de vereniging te bemensen en in het beheer van het gebouw te voorzien. Sommige accommodaties kennen een bovenmatige en andere een te geringe bezetting, en er blijft een groeiende noodzaak om te investeren in verduurzaming waar mogelijk. Voor verschillende voorzieningen zijn besluiten genomen zoals vermeld bij de resultaten, waardoor bij deze vastgoedprojecten vervolgstappen gemaakt kunnen worden.