LASTEN
Onderwijsbeleid en leerlingenzaken
Onderwijsachterstandenbeleid
De uitgaven voor onderwijsachterstandenbeleid (OAB) en Nationaal Programma Onderwijs (NPO) zijn in totaal € 476.250 lager dan geraamd. Het OAB-budget 2024 is niet helemaal ingezet om toekomstige schommelingen in de rijksbijdrage te kunnen opvangen en de continuïteit te waarborgen op de langere termijn. Daarnaast is in de periode 1 juli 2021 tot en met 31 juli 2023 extra geld ontvangen voor het bestrijden van onderwijsachterstanden, de zogenaamde NPO-gelden. Ook deze zijn niet helemaal uitgegeven in 2024. Voor het OAB-budget geldt dat een restant ook in 2025 ingezet mag worden terwijl de regeling voor de NPO-gelden verlengd is tot en met juli 2025 en restanten tot dan voor inzet beschikbaar blijven. Het voordeel van € 476.250 is hierdoor budgettair neutraal (zie ook baten).
Leerlingenvervoer
Het aantal leerlingen dat vervoerd wordt, fluctueert jaarlijks. Vooraf is niet specifiek aan te geven hoeveel leerlingen gebruik gaan maken van het leerlingenvervoer en welke kosten dit met zich meebrengt. Tot en met juli 2024 werd het vervoer uitbesteed aan DVG en vanaf augustus 2024 is Omnibuzz verantwoordelijk voor de uitvoering van het vervoer.
Bij het opstellen van de begroting 2024 waren de kosten die voortvloeien uit de aanbesteding leerlingenvervoer nog niet bekend. Deze zijn daarom niet meegenomen.
Omnibuzz factureert voorschotten van 100% van de verwachte kosten op basis van de aangeleverde gegevens bij de aanbesteding. Realistisch is, op basis van onderzoek, om ervan uit te gaan dat ongeveer 80% van de ritten daadwerkelijk gereden wordt. De gefactureerde voorschotten worden bij de afrekening van de jaarrekening 2024 van Omnibuzz verrekend en in het jaarwerk van de gemeente is hiermee alvast rekening gehouden. In totaliteit zijn de lasten voor beide organisaties € 102.684 hoger dan geraamd.
Sportbeleid en activering
Via de meicirculaire 2023 heeft het Rijk middelen beschikbaar gesteld ter compensatie van de hoge energielasten van sportverenigingen. Omdat de afhandeling ervan langer heeft geduurd, zijn resterende gelden in de slotwijziging 2023 overgezet naar 2024. In dit verslagjaar zijn alle aanvragen verwerkt en blijkt dat van het totaal ontvangen bedrag van € 500.000 een deel niet is benut. Dit overschot € 179.718 komt ten gunste van het resultaat.
In 2023 zijn via een prioriteit PRIO16 middelen aangevraagd ter ondersteuning van Weerter sportverenigingen. Voor 3 jaar is jaarlijks € 100.000 beschikbaar. In 2024 zijn tennisverenigingen en enkele voetbalverenigingen begeleid in bepaalde processen.
Een bedrag van € 85.618 is echter niet benut waardoor het resultaat positief wordt beïnvloed.
Samenkracht en burgerparticipatie
Wijkgericht werken
Enkele activiteiten (waaronder bijeenkomsten met de wijk en dorpsraden met externe sprekers) hebben geen doorgang kunnen vinden. In totaal vallen de lasten dit jaar € 50.520 lager uit.
Mentale gezondheid
In 2024 zijn bij het Rijk middelen aangevraagd ten behoeve van de kosten die gemaakt worden voor domein-overstijgende samenwerking tussen gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren, teneinde de zorg thuis te verbeteren, zodat de vraag naar zorg waarop aanspraak bestaat op grond van de Wet langdurige zorg (Wlz) kan worden uitgesteld of voorkomen. In totaal is € 221.447 besteed, welk bedrag via een specifieke uitkering worden gedekt. Voor het jaar 2024 zijn er derhalve geen financiële gevolgen (zie ook baten).
Ontheemden
De gemeente Weert ontvangt van het Rijk € 10.537.909 om de kosten Oekraïne voor 2024 te dekken. De uitgaven zijn € 3.852.185 en per saldo heeft de gemeente Weert een positief resultaat van € 6.685.724. Dit overschot komt ten gunste van het rekeningresultaat.
Nieuwkomers
Het nieuwe inburgeringsstelsel heeft als maatschappelijk doel om inburgeringsplichtigen, waaronder ook statushouders, snel en volwaardig mee te laten doen in de samenleving. Voor de uitvoering van diverse activiteiten om deze doelen te bereiken, heeft de raad middelen beschikbaar gesteld voor 2024 die gefinancierd worden door de reserve inburgering en participatie niet-westerse allochtonen. In dit verslagjaar is alleen het traject wereldburgers voor de klas geïnitieerd kunnen worden. Hierdoor is € 58.975 niet ingezet. Omdat de dekking van de lasten via de reserve verloopt, is dit een budgettair neutraal verschil.
Gezonde Buurt
De Projectorganisatie (bestaande uit Jantje Beton, Natuureducatie en Duurzaamheid, Stichting JOGG en de gemeente Weert) is initiatiefnemer van het project Gezonde Buurt, dat ten doel heeft om in gemeenten samen met bewoners, van jong tot oud, een groene plek te creëren waar kinderen creatief kunnen spelen, bewoners elkaar kunnen ontmoeten en waar iedereen lekker kan bewegen en tot rust kan komen. Na de start in 2023 zijn er in dit verslagjaar nog aanvullende werkzaamheden en activiteiten uitgevoerd, welke gefinancierd zijn uit de hiervoor ontvangen middelen. De uitgaven van € 60.658 hebben derhalve geen effect op het resultaat van 2024 (zie ook baten).
Terugdringen dakloosheid
De raad heeft voor 2024 een bedrag van € 193.000 beschikbaar gesteld. In het Uitvoeringsplan Dakloosheid: Eerst een Thuis is een begroting opgesteld op basis van de activiteiten die uitgevoerd moeten worden. Op onderdelen is deze begroting uiteindelijk lager uitgevallen.
De kosten voor het project Pitstop Sores & Paperassen en het Opschoon team van Zelfregie NL zijn uitgegeven conform de raming. Daarentegen is het geraamde budget voor de persoonsgerichte aanpak bij complex middelengebruik niet volledig ingezet. De kosten zijn vooraf ingeschat op € 75.000 per jaar. Echter vanwege uitval van medewerkers, als gevolg van ziekte bij de aanbieder, heeft deze minder uren in kunnen zetten dan vooraf begroot, waardoor de kosten lager zijn uitgevallen (€ 43.048 in plaats van € 75.000). De kosten voor de training 'vergroten weerbaarheid' zijn niet gemaakt, omdat de aanbieder deze training in 2024 als pilot heeft aangeboden in Weert en er daarom nog geen kosten in rekening werden gebracht. Voor de training 'zelfredzaamheid en woonvaardigheden' lopen nu voorbereidende gesprekken, maar zijn in 2024 nog geen kosten gemaakt. Met de ontwikkeling van het Straatkompas is in 2024 nog geen start gemaakt vanwege ziekte en uitval van de betreffende medewerker bij de gemeente Venlo. Voor de ondersteuning van de Weerter Minima Groep was € 7.000 gereserveerd, maar dit kon opgevangen worden via het budget voor algemene voorzieningen. In totaliteit valt een bedrag van € 67.855 vrij in het resultaat.
Versterken lokale sociale basis
Het totale budget bedraagt € 1.277.500. Diverse activiteiten, die vanuit het budget versterken lokale sociale basis betaald zouden worden, zijn in 2024 gefinancierd vanuit budgetten voortvloeiend uit de SPUK GALA, waarvoor geldt dat niet benutte bestedingen terugbetaald moeten worden. Deze budgetten zijn daarom volledig ingezet om daarna het budget versterken lokale sociale basis aan te spreken. Daarnaast hadden gemeenten in 2024 de mogelijkheid om bij de gemeente Venlo middelen aan te vragen vanuit het Gemeentelijk Uitvoeringsplan IZA (zie ook baten). Activiteiten, die in eerste instantie betaald zijn uit het budget versterken lokale sociale basis (bijvoorbeeld het Zelfregiecentrum), zijn later ingebracht bij de gemeente Venlo, waardoor de kosten voor het budget versterken lokale sociale basis zijn gedaald. Voor de lasten wordt een totaal voordeel behaald van € 159.489.
Inkomensregelingen
In 2022 is een specifieke uitkering aanpak energie armoede ontvangen van het Rijk. Deze kent een looptijd tot en met december 2025. In 2024 is € 489.000 uitgegeven aan inhuur en overige goederen (cumulatief uitgegeven € 907.000).
Per saldo heeft dit geen effect op het resultaat 2024, omdat de lasten en baten aan elkaar gelijk zijn.
Loonkostensubsidie
De uitgaven zijn € 79.331 lager dan begroot. De aanvraag loonkostensubsidie gaat via Werk.Kom. Er zit soms vertraging tussen het aan- of afmelden van nieuwe contracten en contracten die niet zijn verlengd.
Bbz bedrijfskrediet
De gemeente Weert heeft in 2024 geen aanvragen bedrijfskrediet ontvangen, hetgeen zowel aan de lasten- als batenkant leidt tot een verschil van € 100.000 ten opzichte van de begroting.
De gevolgen voor het resultaat zijn derhalve budgettair neutraal.
IOAW
De uitgaven zijn € 97.553 lager dan begroot. De uitstroom van de IOAW uitkeringsgerechtigden is veel hoger dan verwacht. Bij de begroting is rekening gehouden met 20 IOAW uitkeringen. Ultimo december 2024 waren het er 17.
Energietoeslag
De aanvraagprocedure voor de inwoners die niet in beeld waren, is medio januari 2024 van start gegaan. Het voorstel tijdens de slotwijziging was om het daadwerkelijke restant over te hevelen naar 2024 zodat de middelen beschikbaar bleven.
Na toekenning van alle aanvragen in 2024 blijft er € 430.650 over, hetgeen ten gunste komt van het resultaat.
Arbeidsparticipatie
De uitgaven zijn € 1.228.917 hoger dan begroot. De instroom van bijstandsgerechtigden is hoger dan de uitstroom. De groep kwetsbare jongeren en statushouders zijn niet direct bemiddelbaar op de arbeidsmarkt. Daarnaast is een daling zichtbaar bij bijstandsgerechtigden met een parttime baan. De gemeenten hebben steeds vaker te maken met grote instroom die niet direct bemiddelbaar zijn en intensieve begeleiding nodig hebben.
Wmo
De grootste afwijkingen zijn te zien voor Wmo- begeleiding en de Hulp bij het Huishouden (HbH). Deze laten samen een voordeel van € 1.200.000 zien. Voor HbH geldt dat het aantal cliënten nagenoeg gelijk is gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar. In de begroting is rekening gehouden met een grotere stijging van het aantal cliënten. Voor Wmo- begeleiding is in de begroting ook rekening gehouden met een cliëntenstijging en een hoge indexatie. De overgang van profielbekostiging naar productbekostiging heeft ervoor gezorgd dat ondanks een cliëntenstijging van ongeveer 4% er toch een overschot is. Productbekostiging blijkt hiermee stukken voordeliger te zijn dan profielbekostiging. Voor de individuele voorzieningen is ongeveer € 200.000 meer betaald dan geraamd. Dit wordt veroorzaakt doordat er een aantal dure woonvoorzieningen zijn geweest.
Jeugd
De uitgaven voor jeugd zijn in totaal € 500.000 hoger dan geraamd.
De belangrijkste ontwikkelingen die geleid hebben tot de hogere uitgaven zijn:
- In de ambulante hulpverlening (begeleiding en behandeling) individueel en groep zijn de uitgaven hoger door meer jeugdigen dan verwacht en een stijging van de gemiddelde kostprijs per jeugdige.
- De uitgaven Jeugdbescherming en Jeugdreclassering zijn hoger dan verwacht door meer jeugdigen met een maatregel en hogere kosten als gevolg van landelijke tarieven.
- Er zijn enkele zeer specialistische zorgvormen (Landelijk Transitiearrangement en JeugdzorgPlus) die lastig te begroten zijn. Het betreffen slechts enkele jeugdigen per jaar met zeer hoge kosten. De uitgaven zijn daardoor erg grillig.
Volksgezondheid
Algemene Volksgezondheid
Op het gebied van Wet publieke gezondheid (Wpg) worden door de GGD kosten gemaakt voor ontheemden. Deze worden door de Veiligheidsregio Limburg-Noord bij de deelnemende gemeenten in rekening gebracht, die daarvoor via het gemeentefonds (decembercirculaire 2024) gecompenseerd zijn. Voor 2024 bedragen deze kosten € 72.279. Tegenover deze niet geraamde kosten staat bij de algemene dekkingsmiddelen een niet geraamde hogere algemene uitkering uit het gemeentefonds.
BATEN
Onderwijshuisvesting
Bij de doorbelasting van diverse lasten aan scholen, zoals waterschap, energie en huur, zijn de geraamde baten te laag ingeschat. Hierdoor is er voor een totaal bedrag van € 52.710 aan hogere baten gerealiseerd. Omdat voor onderwijs een verrekening plaatsvindt met de daarvoor bestemde reserve zijn deze extra baten budgettair neutraal.
Onderwijsbeleid en leerlingenzaken
Onderwijsachterstandenbeleid
De in 2024 beschikbare gelden voor OAB en NPO zijn niet helemaal gebruikt. Het restant van € 476.250 mag in 2025 ingezet worden. Dit is dus niet van invloed op het rekeningresultaat 2024 (zie ook lasten).
Samenkracht en burgerparticipatie
Versterken lokale basis
Het doel van de SPUK IZA (Integraal Zorgakkoord) is dat gemeenten activiteiten in een samenwerkingsregio uitvoeren welke behoren tot de ambitie en doelen die hiertoe zijn beschreven. Hieronder vallen onder meer het opstellen van een regiobeleid, regioplan en mandaatstructuur. Voor het laagdrempelig steunpunt Zelfregiecentrum (ZRC) Weert zijn in dit kader bij de centrumgemeente Venlo middelen aangevraagd en toegekend. In totaal is hiervoor een bijdrage van € 215.802 ontvangen. Omdat voor subsidie aan het ZRC al gemeentelijke middelen in de begroting waren opgenomen (er staan dus geen extra kosten tegenover deze inkomsten), is dit een budgettair voordeel.
Mentale gezondheid
In 2024 zijn bij het Rijk middelen aangevraagd ten behoeve van de kosten die gemaakt worden voor domein-overstijgende samenwerking tussen gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren, teneinde de zorg thuis te verbeteren, zodat de vraag naar zorg waarop aanspraak bestaat op grond van de Wet langdurige zorg kan worden uitgesteld of voorkomen. In totaal is € 221.447 besteed, welk bedrag via een specifieke uitkering worden gedekt. Voor het jaar 2024 zijn er derhalve geen financiële gevolgen (zie ook lasten).
Ontheemden
De gemeente Weert ontvangt van het Rijk € 10.537.909 om de kosten Oekraïne voor 2024 te dekken. De uitgaven zijn € 3.852.185 en per saldo heeft de gemeente Weert een positief resultaat van € 6.685.724. Dit overschot komt ten gunste van het rekeningresultaat.
Tevens heeft het Rijk bij de afrekening voor het jaar 2023 nog een bedrag toegekend aan de gemeente met betrekking tot het leefgeld van de ontheemden in de particuliere opvang (POO). Bij de aanvraag voor 2023 is deze post niet gedeclareerd maar uiteindelijk op basis van de opgave van de cijfers wel toegekend in het najaar van 2024. Hierdoor vloeit ook dit bedrag ad € 204.175 naar het resultaat.
Welzijnswerk
Op basis van in de subsidiebeschikking vastgelegde maximumstanden van reserves en de overschrijding daarvan is van Punt Welzijn het surplus van € 50.607 teruggevorderd. Hiermee was in de begroting geen rekening gehouden.
Participatiewet
De inkomsten van het Rijk voor de kosten van bijstand zijn definitief vastgesteld op € 17.032.469 en dit is € 934.025 hoger dan begroot. Bij de vaststelling van het definitieve budget 2024 is rekening gehouden met de actuele conjuncturele situatie. In 2024 nam onder jongeren tot 27 jaar het aantal bijstandsuitkeringen relatief het sterkst toe, met ruim 7 procent. Ook onder mensen van 27 tot 45 jaar was een stijging zichtbaar vergeleken met een jaar eerder.
Gezonde Buurt
Voor het project Gezonde Buurt zijn middelen ontvangen die tot een bedrag van € 60.658 zijn ingezet ter dekking van uitgaven voor het project in 2024 (zie ook lasten). Er zijn daardoor geen budgettaire gevolgen.
Inkomensregelingen
In 2022 is een specifieke uitkering aanpak energie armoede ontvangen van het Rijk. Deze kent een looptijd tot en met december 2025. In 2024 is € 489.000 uitgegeven aan inhuur en overige goederen (cumulatief uitgegeven € 907.000). Per saldo heeft dit geen effect op het resultaat 2024 omdat de lasten en baten aan elkaar gelijk zijn.
Tozo
Alle Tozo baten moet de gemeente terugbetalen aan het Rijk. Voor 2024 is dat een bedrag van € 159.100.
Tozo Bedrijven
Inzake de Tozo regeling voor bedrijven is er sprake van een terugbetalingsverplichting. Omdat aan het begin van de Tozo periode nog onduidelijk was voor wie de risico's op oninbare vorderingen waren, is daar tot 2024 nog niets voor opgenomen. In 2024 wordt een bedrag van € 143.635 onttrokken.
Bbz bedrijfskrediet
De gemeente Weert heeft in 2024 geen aanvragen bedrijfskrediet ontvangen hetgeen zowel aan de lasten- als batenkant leidt tot een verschil van € 100.000 ten opzichte van de begroting. De gevolgen voor het resultaat zijn derhalve budgettair neutraal.
Minimabeleid
De uitkeringen ten behoeve van armoedebestrijding zijn € 172.892 lager dan begroot. Stichting Leergeld, Jeugdfonds Sport en Jeugdfonds Cultuur ontvangen ieder voor zich een bedrag van € 20.000 per jaar aan subsidie. Daarnaast kunnen zij gebruik maken van een buffer van € 60.000 overheveling flankerend energie armoede beleid vanuit 2023 voor € 125.500. Bij vaststelling van het beleidsplan 'armoede en schulddienstverlening Weert 2025-2028' is besloten dat een bedrag van € 106.077 (meicirculaire 2024 en taakmutatie aanpak armoede en schulden) eenmalig beschikbaar wordt gesteld voor uitbreiding van activiteiten om schulddienstverlening te versterken en armoede onder kinderen te bestrijden.
Arbeidsparticipatie
Vanuit het Europees Sociaal Fonds (ESF) zijn middelen beschikbaar gesteld ten behoeve van scholing en begeleiding van mensen om hun positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Het fonds ondersteunt structurele verbeteringen ten aanzien van werkgelegenheid, onderwijs en sociale ontwikkeling en beleid gericht op ontwikkeling van arbeidsmarktvaardigheden. De gemeente Weert heeft een bedrag van € 499.360 ontvangen via de centrumgemeente Roermond. Middels de nieuwe vastgestelde ‘Nota Reserves en Voorzieningen 2024-2028’ is overigens bepaald dat deze gelden in een nieuwe reserve (Complexe arbeidsparticipatie) gestort worden, hetgeen betekent dat voor het jaar 2024 deze inkomst als budgettair neutraal is verwerkt (zie ook reserves).
Wmo - Beschermd Wonen
Het aandeel van de gemeente Weert in het positieve saldo van de MGR is op basis van de conceptjaarrekening 2024 van de MGR € 581.112 hoger dan geraamd. Dit wordt vooral veroorzaakt door positieve bijstelling van de rijksmiddelen beschermd wonen en maatschappelijke opvang in met name de mei- en septembercirculaire 2024. Doordat de begrotingswijziging 2024 van de MGR op het bijstellingsmoment van de circulaire al 'op route' richting gemeenten was, veroorzaakt dat een positief verschil ten opzichte van de raming.
Volksgezondheid
Algemene volksgezondheid
Het doel van de SPUK IZA (Integraal Zorgakkoord) is dat gemeenten activiteiten in een samenwerkingsregio uitvoeren die behoren tot de ambitie en doelen die hiertoe behoren. Hieronder vallen onder meer het opstellen van een regiobeleid, regioplan en mandaatstructuur. De formatieve inzet is gedeclareerd bij de centrumgemeente Venlo. Tevens is de zelfmeetkiosk, die de gemeente heeft aangeschaft, gedeclareerd. In totaal is van de centrumgemeente een bijdrage ontvangen van € 54.258. Omdat de personele inzet reguliere formatie betreft, draagt dit grotendeels (€ 51.000) bij aan het rekeningresultaat.